İslâm hadîsinin toplanması ve yazı ile tesbiti meselelerini tetkike girişirken, her şeyden önce, zamanımıza kadar bu mevzuda ne gibi tetkiklerde bulunulduğunu ve hangi neticelere ulaşıldığını göz önünde bulundurmamız icâb ediyordu. Fakat bu husustaki araştırmamız bize, arzu ettiğimiz şekilde bir malûmat sağlamadı. Gerek şarklı ve gerekse garplı müsteşriklerden hemen hiç birinin bu mevzuya girmemiş, ancak seleften kalma bazı malûmatı ve bu malûmâta bağlı bir takım görüşleri tekrarlamış olduklarını gördük. 

Netice olarak, hadîslerin toplanması ve yazılması bahsinde kâfi bir tetkikin yapılmamış olması bizi bu yolda çalışmaya sevk etmiş ve matbû veya mahtût muhtelif kaynaklarda, bir bahiste gizli olarak bulunan bazen iki üç kelimelik bir, fakat cem’i hâlinde birbirini tamamlayan binlerce ibare, hadîslerin toplanması, yazılması ve rivayet edilmesi meselesini hakikî mâhiyetiyle ortaya koymuştur.

 İşte biz bu tetkikimizi vaz’a girişirken o kadar itinâ ile toplanıp yazılan ve ayni şekilde rivayet edilen hadîslerin sâhip oldukları değeri belirtmeyi ön Plânda tuttuk. Bilâhare, hadîslerin yazılması meselesinde görülen bazı ihtilâfları ve bu ihtilâfların neticesini inceledik. Nihayet umûmî bir neticeye bağlanan ve üç bölümde tetkik edilen hadîs kitâbeti ve rivayetinin mâhiyetini ortaya koyacak elimizde mevcût haberlerden münâkaşalı örnekler verdik.

       Hz. Peygamber “Kur’an’ı çokça okuyun, bir kimse Kur’an’ı okur da Kur’an’ın emrettiklerini yapmaz, nehyettiklerinden ka­çınmazsa, o kişi Kur’an okumamış demektir” buyurmaktadır.

Kur’an, Hz. Peygambere (a.s.) yirmi üç yıl boyunca, yaşadı­ğı şartlara göre parça parça indirilmiştir. Yani Kur’an şifahen gelmiştir. Masabaşı ilmi olsun diye değil, hayatın tam içerisine nüfuz etmesi için indirilmiştir. Kur’an okunduğunda onun ihti­lafları çözmesi, hükmetmesi, okunup anlaşılması için indirildiği görülecektir. Dolayısıyla vahye muhatap olan insanın, Kur’an okumadan önceki hayatı ile Kur’an okuduktan sonraki haya­tı, Kur’an okumadan önceki düşünceleri ile Kur’an okuduktan sonraki düşüncelerinin aynı olmaması gerekmektedir. Kur’an okuyan müslümanla Kur’an’ı okumayan kimsenin dünyaya ve olaylara bakışı aynı olmamalı zira Hz. Peygamber, Kur’an ehli­nin Allahın has kulları yani ehlullah olduğunu beyan etmekte­dir. Bundan dolayı “Ehlullah”ın karşılaştıkları olaylara cahiller­le aynı tavrı göstermemesi gerektiği ifade edilmektedir. Ayrıca Kur’an ehlinin kendilerini düzeltmesi durumunda insanların da kendilerini ıslah edecekleri zikredilmektedir.

Söz konusu amaca binaen biz, toplumda amme cüzü diye bilinen otuzuncu cüzü tefsir etmeye ve surelerin bize verdiği mesajı anlayabildiğimiz kadarı ile ifade etmeye gayret ettik. Zira biz, Hz. Peygamberin hayatında meydana gelen olayların birbi­rinden bağımsız gelişmediğine inanmaktayız. Aynı şekilde sure­lerin bu hayata müdahale etmek için indirildiğinden dolayı su­relerin de bir birinden bağımsız olmadıklarını düşünmekteyiz. Bu sebeple, sureleri diğer surelerle irtibatlandırarak açıklamaya gayret ettik. Sureden anladıklarımızı da özetlemeye çalıştık. Ayetle ilgili açıklamaları genellikle dipnotta aynı konuyla alaka­lı diğer ayetlere müracaat ederek yaptık. Konuyu açıklamak için bildiğimiz bir hadis veya rivayet var ise onu da naklettik. Gerekli gördüğümüz yerlerde de tefsirlerden faydalandık.