Hadis hâfızı ve fakih.

      Soyu Kusay’da Hz. Peygamber’in soyu ile birleşen Humeydî Mekkî nisbesiyle de anılır. Fudayl b. İyâz, Derâverdî, Velîd b. Müslim, Vekî‘ b. Cerrâh, Süfyân b. Uyeyne gibi âlimlerden hadis, İmam Şâfiî’den fıkıh tahsil etti. Kendisinden Buhârî, Zühlî, Ebû Zür‘a er-Râzî, Hanbel b. İshak, Fesevî, Ebû Hâtim Muhammed b. İdrîs er-Râzî gibi âlimler rivayette bulundular. Süfyân b. Uyeyne’den on dokuz yıl boyunca hiç ayrılmayıp kendisinden hadis rivayet ettiği için onun hadislerini en iyi bilenlerden biridir. Bu durumu dikkate alan  İbn Hayr el-İşbilî, Humeydî’nin el-Müsned’ini “Müsnedü’l-Humeydî an Süfyân b. Uyeyne” şeklinde kaydetmiştir (Fehrese, s. 144).

      Mekke ve Mısır’da İmam Şâfiî ile uzun süre birlikte olan Humeydî Şâfiî’nin ölümünden sonra Mısır’dan Mekke’ye döndü ve burada on beş yıl fetva verip hadis okuttu. Humeydî Rebîülevvel 219’da (Mart 834) Mekke’de vefat etti; bu tarih bazı kaynaklarda 220 (835) olarak da zikredilir.

       İshak b. Râhûye, Ahmed b. Hanbel ve Buhârî’nin “imam” dediği, diğer cerh ve ta‘dîl âlimlerinin de hüccet, hâfız ve sika diye andığı Humeydî’nin rivayetleri İbn Mâce’nin es-Sünen’i dışındaki Kütüb-i Sitte’de yer almıştır.

      Sahabe müsnedi olarak tertib olunan bu eserde Ebu Bekr Es-Sıddık (r.a.) ile başlayan rivayetler 181 sahabeden alınan nakiller ile 1.337 Hadis-i Şerif mevcuttur.

YÖK tarafından geçerli kabul edilen YDS, YÖKDİL ve YKS sınavları incelendiğinde dilbilgisinin zaten bilinmesi gereken bir alan olarak değerlendirildiği, büyük oranda kelime bilgisinin ölçüldüğü görülmektedir. Kelime bilgisinin belli bir noktaya ulaşması ve kelimelerin modern dildeki kullanımlarının anlaşılması için güncel metinlerin okunması, dilbilgisi kuralları çerçevesinde anlaşılması gerekmektedir. Her alanın uzmanlık isteyen kelimeleri ve kullanımları olduğu için farklı alanlardan güncel metinler seçilerek incelenmesi önem arz etmektedir.

Elinizdeki eser, dil sınavları incelenerek belirlenmiş 9 farklı alandaki toplam 46 metinden oluşturulmuştur. Metinler dünyaca kabul görmüş haber ajanslarından, farklı konuları işleyecek şekilde derlenmiş, seviyelerine göre sıralanmıştır. Metinler titizlikle Türkçeye tercüme edilmiş ve önemli görülen kelimeler metnin sonunda tablolar halinde okuyucuya sunulmaya çalışılmıştır. YDS, YÖKDİL ve YKS sınavlarına bir kaynak niteliğinde olan eser yaklaşık 2500 kelimeyi, alanlarına has modern kullanımlarıyla okuyucuya sunmaktadır.          

Ebu’l-Kāsım Musnidu’d-dunya Suleyman bin Ahmed bin

Eyyub bin Mutayr el-Lahmi eş-Şami et-Taberani hicri 260’ın Safer ayında Akka’da doğdu.

Zamanının hadis hafızı Taberani, el-Mu’cemu’s-Sağir adlı elinizdeki eserde, alfabetik olarak sıraladığı 1161 hocasının rivayetlerinden birer veya ikişer örnek kaydetmiştir. Eserde 1198 hadis yer almaktadır.

 Çok sayıda esere sahip olması onun engin ilmini gösterir.

Taberani hadis toplama uğrunda otuz yıl hasır üzerinde yatmaya katlanarak ilmi seyahatler yaptığını söylemiştir.

 Zehebi, onun ‘Müsnedu’d-Dünya’ olduğunu söylerken, Suyuti: “O, Müsnedu’d-Dünya ve hadis ilminin kahraman süvarilerinden biridir” der.

Zehebi, el-İber’de: “…O, doğru sözlüydü, engin bir ilme sahipti. Hadislerin illetlerini, ravilerini ve bablarını bilirdi. Birçok esere sahiptir…” der.

Taberani zamanının hadis hafızı diye nitelenmiş, hadis, ensab ve tarih bilgisiyle döneminin en önde gelen âlimlerinden olmuştur.

Hicri 360’ın Zilkade ayında vefat etmiştir.

Taberani’nin hadis, tefsir ve tarih alanında 107 eseri vardır. En önemli eserleri şunlardır: el-Mu’cemu’l-Kebir, el-Mu’cemu’l-Evsat, el-Mu’cemu’s-Sağir.

Ebu Dâvûd Süleyman bin Dâvûd el-Cârûd et-Tayâlisî hicrî 133 yılında doğdu, hicri 204 yılında Basra’da vefat etti. Cenaze namazı Basra Valisi Yahyâ bin Abdullah tarafından kıldırıldı. Tayâlisî “ilim dağı” olarak nitelenmiş, hâfızasına çok güvendiği için genellikle ezberinden rivayette bulunmuştur. Hâfızasından otuz veya kırk bin hadis nakledebildiği kaynaklarda zikredilir.

Hadis konusunda yapılan çalışmaların en meşhurlarından birisi de, Ebu Davud et-Tayâlisî’nin Müsnedi’dir. Bu çalışma, en eski hadis eserlerindendir ve müsned türünün ilk örneğidir. Eser, sahabî râvilerinin adlarına göre tasnif edilmiştir. 292 sahabinin 2890 rivayeti vardır.

Aşere-i Mübeşşere’nin rivayetleri ile başlayan eserde, kadınların rivayet ettiği hadisler için de ayrı bir bölüm açılmıştır. Çalışmamızda hadisi nakleden râvînin hâl tercemesini verdik. Amacımız, sahabelerin kısa hâl tercemeleri eşliğinde okura hadisleri ulaştırmaktır.

   Kelime meali çalışmaları, Arapça öğrenen pek çok kardeşimize, Kur'an'ı orjinal diliyle daha iyi anlama imkanı sunmuştur. Bu vesileyle gerek Arapça dersi veren okul veya kurumlar; gerekse evlerinde kendi kendine öğrenmeye çalışan kimseler, ellerinde anlaşılması kolay, yardımcı bir kitap bulmuşlardır. Bizim de "Kelime Mealli Hadisler" ile hedefimiz; Arapça öğrenen kardeşlerimize, ister grup halinde, ister kendi başlarına hadisleri orjinal metinleriyle çözme ve anlama imkanı sunmaktadır. Kitaptaki 500 hadisin her biri sahih ve meşhur kaynaklardan derlenmiştir.

         İmam Nevevî'nin yaşadığı dönemde İslâm Ümmeti büyük bir sıkıntı ve çalkantı içerisinde bulunuyordu. Bir taraftan Haçlı saldırıları, diğer taraftan Moğol istilası yüzünden İslâm coğrafyasında büyük bir sıkıntı yaşanmakta idi.  Bu sıkıntıların yanında halkın davranışlarında, dünya hayatına bel bağlama, âhiret hayatını ihmal gibi ahlaki yozlaşmalar ortaya çıkmıştı.

İmam Nevevî, insanlara âhireti hatırlatması, ahlaki olgunluğa eriştirmesi, kişiliklerini koruması gayesiyle hayat düsturları içeren bir hadis derlemesi yapmış, bazı konu başlıklarına ilgili ayetler de getirmiştir.

Çoğunu temel hadis kaynakları olarak kabul edilen altı hadis kitabından, büyük çoğunluğunu da Sahihi Buhari ve Sahihi Müslim'den seçtiği hadisleri bu eserde toplamış ve eserine, iyi kimselerin bahçeleri anlamına 'Riyâzü's-Sâlihîn' ismini vermiştir. Ahlaki olgunluğa eriştirmeyi hedefleyen bu eser, İslâm coğrafyasında büyük bir ilgi görmüştür.

Yazıldığı günden bu yana ilgiyle okunan eserin pek çok baskıları ve değişik dillere çevirileri yapılmıştır. 

• İmam Buhari’nin sahihinde 7500 hadis mevcuttur. Bu hadislerden 5000’i tekrar eden hadislerdir. İmam Zebidi tekrar eden hadisleri çıkararak bu muhtasar Buhari hazırlanmıştır.
• Sayın Abdullah Feyzi Kocaer bu çalışmayı esas olarak yeniden terceme etti. Sahihi Müslim’de ve Muvatta’da geçen aynı hadisler Rumuzlarda belirtilmiştir.
• Alfebetik Fihrist, konu fihristi ve tahriç yapılmıştır. Tahriçle tekrar eden Buhari hadisleri ve babları özenle belirtilmiştir. Bazı hadislerin şerhleri yapılmış, ayrı bir punto ile bu belirtilmiştir.
• Hadisler sade ve akıcı bir üslupla çeviri yapılmış, çoğu hadislerin anlamı, yorumları okuyucuya bırakılmıştır. Ancak her okuyucunun ilk bakışta problem çekeceği durumlarda kısa açıklamaya gidilmiştir. Hadisi hadislerle açıklama yapılarak çapraz atıflar yapılmış böylece tekrarlar asgariye indirilmiştir.